Obecna rzeczywistość nieraz daje nam w kość. Życie staje się coraz szybsze i bardziej wymagające. Wydaje się, że jedynym sposobem na nadążenie jest multitasking. Co na to nasz umysł i czy rzeczywiście jesteśmy w stanie wykonać kilka zadań jednocześnie?
Czym jest multitasking
Krótko mówiąc, multitasking to zdolność wykonywania więcej niż jednej czynności lub zadania jednocześnie.
Termin multitasking został użyty po raz pierwszy w latach 60. XX wieku do opisania wydajności komputera.
Pierwsze badania związane z wielozadaniowością pojawiły się już w latach 50. XX wieku. Psycholog Donald Broadbent w swoich pracach na temat selektywnej uwagi i percepcji sensorycznej zwracał uwagę na to, jak mózg ludzki radzi sobie z przetwarzaniem różnych bodźców jednocześnie. Jego teoria modelu filtru uwagi sugerowała, że umysł może wybierać pewne informacje, ignorując inne, aby ograniczyć ilość przetwarzanych danych.
Możliwość odfiltrowania nieistotnych informacji jest niezwykle przydatna, ale oznacza to też, że możemy przegapić, rzeczy, które mamy tuż pod nosem.
Widać po bardzo wyraźnie w słynnym eksperymencie z niewidzialnym gorylem.
Badanych pokazano wideo, na którym osoby podają sobie piłkę. Zadaniem badanych było liczenie podań, wykonywanych przez grających w piłkę. Okazało się, że połowa z badanych zajętych liczeniem podań, nie zauważyła, że przed graczami przeszedł…goryl.
Co mówią badania na temat multitaskingu
Ludzki umysł nie jest komputerem, a Twój czas koncentracji uwagi jest bardzo ograniczony. Dodatkowo w obecnych czasach drastycznie spada, w wyniku licznych rozproszeń.
Jeśli weźmiesz teraz swój komputer i włączysz wszystkie możliwe programy, otworzysz setki okienek w przeglądarce, to bardzo możliwe, że Twoje urządzenie trochę zwolni lub wręcz się zawiesi. Dokładnie to samo dzieje się z twoim mózgiem w procesie multitaskingu. Jest nawet gorzej. O ile twój komputer różni się od twojego PCta z lat dziewięćdziesiątych, jeśli chodzi o wydajność, to Twój mózg (nie tylko Twój – chodzi o mózgi wszystkich ludzi) nie zdążył tak szybko wyewoluować. To oznacza, że masz taki sam mózg jak Twoi przodkowie, a na co dzień przyjmujesz terabajty informacji więcej.
MULTITASKING SPOWALNIA TWOJĄ PRACĘ
Tak, dokładnie.
W artykule „Multicosts of Multitasking” autorzy, powołując się na różne badania, pokreślili, że, zwykle pracujemy wolniej i mniej wydajnie, gdy wykonujemy wiele zadań jednocześnie. Multitasking powoduje coś, co psychologowie nazywają negatywnymi skutkami przechodzenia od zadania do zadania lub „kosztami zmiany zadań”. Koszty (takie jak wolniejsze tempo pracy) pojawiają się w trakcie przełączania się między zadaniami z powodu zwiększonego zapotrzebowania umysłowego, które wiąże się z przeskakiwaniem od jednej aktywności do drugiej.
MULTITASKING, DZIAŁA JAK MARIHUANA
Badacze z Uniwersytetu w Londynie (2005) dowodzą, że wielozadaniowość wpływa na mózg podobnie jak palenie marihuany lub brak snu w nocy.
Jesteś też w stanie uzależnić się od multitaskingu.
Multitasking oprócz skutecznego zużywania energii, dodatkowo podkręca nawyk bycia w ciągłym działaniu. Dzięki szybkiemu przełączaniu pomiędzy małymi zadaniami – dajesz sobie kolejne dawki dopaminy i dotrzymujesz natychmiastową nagrodę.
Ciekawe spostrzeżenia pokazuje też badanie z Uniwersytetu w Sussex, gdzie metodą rezonansu magnetycznego zbadano mózgi osób stosujących multitasking (np. oglądanie telewizji + wysyłanie sms-ów). Okazało się, że regularni multitaskerzy mieli mniejszą gęstość mózgu w części odpowiedzialnej za kontrolę emocji oraz empatię.
Wielozadaniowość może być również przyczyną FOMO – fear of missing out – lęku, że tym, że ominie nas coś ważnego. Dlatego wciąż sprawdzasz swoje kanały komunikacji.
MULTITASKING NIE JEST TYLKO ZŁY
Jednocześnie chcę zaznaczyć, że multitasking nie jest tylko i wyłącznie zły i szkodliwy.
Co ciekawe, z badania pracowników Yale School of Management wynika, że multitasking może wpływać pozytywnie na poziom realizacji zadań, jeśli są one bardzo do siebie podobne. Mówimy wówczas o „iluzji” multitaskingu.
Przykładowo może więc sprzątać łazienkę i robić pranie. Z tym że to drugie robi za nas maszyna 🙂
Monotasking, jako przeciwieństwo multitaskingu
Praktykowałam multitasking i wiem, że na pewno nie jest to opcja dla mnie. Natomiast jestem ogromną zwolenniczką skupienia się na jednym zadaniu w tym samym czasie, czyli monotaskingu.
Teoria i praktyka działania według monotaskingu jest szerzej opisana w książce “Jedna rzecz. Zaskakujący mechanizm niezwykłych osiągnięć”, Gary Keller, Jay Papasan, którą serdecznie Ci polecam.
Jak walczyć z multitaskingiem
Wiem, że możesz być teraz w sytuacji, gdy ciężko jest Ci tak po prostu przenieść swoją uwagę tylko na jedno zadanie. To kwestia regularnego ćwiczenia koncentracji uwagi i nie tylko.
Poniżej znajdziesz więc kilka wskazówek, jak pomóc sobie wyjść z uzależnienia, jakim jest multitasking:
Planuj i grupuj zadania
Każdy dzień zaczynaj z planem minimum, czyli 1-3 kluczowych zadań (Twoje priorytety), które wykonujesz w pierwszej kolejności i które przybliżą Cię do Twoich celów.
Jeżeli na dany tydzień masz do zrobienia zadania, które dodatkowo możesz pogrupować np. marketing, sprzedaż, tworzenie treści, to zrób to.
Jedna rzecz
Regularnie ćwicz nieodrywanie się od tego, czemu w danym momencie poświęcasz uwagę. Być może będzie to od Ciebie wymagać wyłączenia skrzynki mailowej i sprawdzania jej tylko o ustalonej porze lub ustawienia statusu – nie przeszkadzać.
Możesz wykorzystać również technikę POMODORO, która polega na intensywnym skupieniu się na jednym zadaniu przez określony czas np. 25 minut i z określoną ilością przerw na przewietrzenie głowy. Po 4 blokach idziesz na dłuższą przerwę – bez komputera.
W obecnej rzeczywistości pojęcie produktywności jest rozumiane w wielu kontekstach: dziedziny, działania i filozofii.
Wypróbuj Mindfulness
Trening uważności polegający na nauce doświadczania tego, co tu i teraz. Do pozytywnych skutków należą m.in.: wzmocnienie koncentracji, redukcja stresu, łatwiejsze zasypianie, umiejętność bycia w danej chwili i niewybiegania myślami w przyszłość.
Deleguj zadania
Uwolnieniem się od multitaskingu jest nieraz oddanie części swoich obowiązków innym osobom.
Unikaj rozpraszaczy
Wiem, że to często może wydawać się niezwykle trudne, ale postaraj się zauważać momenty (mindfulness), kiedy Twoją uwagę w czasie pracy zabierają media społecznościowe, telefon od przyjaciela lub inne osoby wokół Ciebie.
Gdy już je zauważysz, postaraj się je przerwać i wrócić do pracy lub zrobić krótką przerwę
i np. popatrzeć przez okno.
Podsumowanie
Podsumowując, multitasking może wywierać negatywny wpływ na pracę mózgu, spowalniając tempo pracy i obniżając efektywność. Choć nie jest tylko szkodliwy, warto dążyć do większej koncentracji na jednym zadaniu, co może przynieść nieporównywalnie lepsze rezultaty.
